พระสยามเทวาธิราช

         ในสมัยกรุงสุโขทัย คนไทยเชื่อว่า มีพระขะพุงผี เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง ในสมัยกรุงศรีอยุธยา ต่อมาถึงรัตนโกสินทร์ ตอนต้น มีความเชื่อว่าเทวดาที่คุ้มครองบ้านเมือง มีพระเสื้อเมือง พระทรงเมือง และพระหลักเมือง สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงให้ ความหมายของพระเสื้อเมืองว่า คืออำนาจทางทหาร พระทรงเมือง คืออำนาจข้าราชการพลเรือน ส่วนพระหลักเมืองเป็นอำนาจตุลาการ สามอำนาจที่ว่านี้ สื่อแสดงว่า บ้านเมืองจะร่มเย็นได้ ก็ต้องประกอบด้วยความเข้มแข็งทางทหาร การปกครองที่ดีงาม และกระบวนการด้านความยุติธรรมอันถูกต้องเที่ยงตรง แต่ชาวบ้านทั่วไปก็ยังให้การเคารพยำเกรงพระแก้ว พระกาฬ จนมีคำสาบานที่อ้างพระแก้วพระกาฬติดปาก พระแก้วคือพระแก้วมรกต ซึ่งถือว่าเป็นของคู่บ้านคู่เมือง เพราะชื่อเมืองคือรัตนโกสินทร์ ซึ่งหมายถึงที่ประดิษฐานพระแก้วมรกต ส่วนพระกาฬ หรือพระกาฬไชยศรี ที่เป็นบริวารพระยม มีหน้าที่นำดวงวิญญาณมนุษย์ไปยมโลก ในสมัย ร.4 ทรงพระราชดำริว่า ประเทศไทยมีเหตุการณ์ที่เกือบจะต้องเสียอิสรภาพมาหลายครั้ง แต่บังเอิญมีเหตุรอดพ้นภยันอันตรายมาได้เสมอ ชะรอยจะมีเทพยดาที่ศักดิ์สิทธิ์คอยอภิบาลรักษาอยู่ สมควรที่จะทำรูปเทพยดาองค์นั้นขึ้นสักการบูชา โปรดเกล้าฯให้พระองค์เจ้าพระประดิษฐวรการ ปั้นรูปสมมติขึ้น แล้วหล่อด้วยทองคำแท่ง มีลักษณะแบบเทวรูป มีความสูง 8 นิ้ว ทรงเครื่องอย่างเทพารักษ์ ทรงมงกุฎ ประทับยืน พระหัตถ์ขวาทรงพระขรรค์ พระหัตถ์ ซ้ายยกขึ้นในท่าจีบเสมอพระอุระ ประทับในเรือนแก้ว ทำด้วยไม้จันทน์ มีลักษณะแบบวิมานในเก๋งจีน ถวายพระนามว่า พระสยามเทวาธิราช